İlkokul matematik problemlerini bugün yeniden yazsak neye benzer?

Stefano Bordiglioni’nin yazdığı Paolo’nun Düşproblemleri, Tolga Darcan’ın resimleriyle  9 ve üstü yaş grubu için Can Çocuk Yayınları’ndan çıktı. 

Sürekli su sızdıran ama kimsenin tamir etmediği musluklar, azıcık parayla alışverişe çıkan anneler, ya o hiç dolmayan havuzlar… Paolo’nun dayanamayıp düşleriyle yeniden yazmaya karar verdiği problemler kırmızı kapaklı bir defterde bir araya geliyor;  adını “Düşmantıklı Problemler” koyduğu bir defterde…

Yıllardır süregelmiş bir düzenin değişmez “problem”i, bu yaratıcılıktan uzak sayılabilecek didaktik problemler değil midir aslında? Henüz yolun başındayken çocukları sorgulamaktan, eleştirmekten korkmaya iten ve ileride hayat boyu onlara eşlik edecek bu “sistem”le tanışırlar ister istemez.

Kahramanımız Paolo’nun işte bu problemlerle, bir problemi vardır. Her gün matematik öğrenmek için önlerine konan bu soruların mantığını sorgulamaktan kendini alamaz. Acayip şekillerde tarlalar süren çiftçiler, kimsenin tamir etmediği musluklar, nerede satıldığı belirsiz ucuz dondurmalar… Sonunda Paolo’nun canına tak eder: Problemler bu kadar sıkıcı, hayal gücünden yoksun ve anlaşılmaz olacaklarsa neden problemlerimi kendim tasarlamıyorum diyerek önüne kırmızı kapaklı defterini koyar ve başlar yazmaya. İçine biraz düş gücü katmayı da ihmal etmez elbette. Ve yaratıcılığı daha ilk soruda kendini gösterir: Bir uzay gemisinde geçen, içinde uzaylılar, gezegenler, böcek figürinleri ve papatya çayı içen öfkeli bir pilot barındıran ilk probleminin soruları da kendisi kadar sıra dışıdır: Pilotun adı nedir? Böcek figürinleri piyasada ne kadar eder? Papatya çayı sever misin?

Üstelik kırmızı kaplı bu defter yalnızca Paolo’nun düşproblemlerini değil, sınıf arkadaşlarının da düşlerini barındıran demokratik bir defterdir. Sınıfta elden ele dolaşarak bir sürü istek problemle dolar ve Paolo bütün arkadaşlarının önerilerini dikkate alarak futbollu, bisikletli, bilyeli, salamlı, değirmenli, dondurmalı ve hatta fosilli problemler yazar. Bunları sorarken tarih öncesindeki hayat, tarlalarda yetişen sebzeler, uzak ülkeler, deniz tuttuğunda yapılacaklar, problemlerdeki dibi delik kovaların neden tamir edilmediği, kızların futbol oynayıp oynamaması gibi konuları da sorgular.

Derken bir gün defter ortadan kaybolur. Ya sonra, neler mi olur?

Roma’da yaşayan ve bir ilkokulda öğretmenlik yapan yazar Stefano Bordiglioni, bugüne dek çocuklar için yazdığı elliden fazla kitabıyla yalnızca kendi öğrencilerine değil, tüm çocuklara yaratıcılık cesareti aşılıyor.

Tuhaf Hayvan Problemi

Bir köknar ağacı üzerinde yaşayan bir tembel hayvan, her gün 2 cm hızla aşağı doğru inmektedir. Köknarın altında ise 3 itbarak pusu kurmuş, tembel hayvanı yemek için onun yere inmesini beklemektedir. İtbaraklardan biri 12 cm uzunluğunda dişlere sahipken, diğerinin dişleri bunun 17/20 ‘si kadardır. Üçüncü itbarak dişsizdir çünkü bir dağ goriliyle tartışıp suratına bir yumruk yemiştir.

Sorular:

1) Tembel hayvan iki ay içinde ağaçtan inmeyi başarabilir mi?

2) Tembel hayvan ağaçtan inmiş olduğunda itbaraklar onu hâlâ bekliyor olacak mı, yoksa o zamana kadar sıkılıp gidecekler mi?

3) İtbaraklar kaç ayağa sahiptir? Hatta ne tip hayvanlardır ki?

4) Üçüncü itbarak ile dağ gorili neden dolayı tartışmış olabilir?

5) Evinde evcil bir itbarak beslemek ister miydin?

www.edebiyathaber.net